بررسی تأثیرتنش کم آبی و کود دامی بر عملکرد کمی، کیفی و برخی خصوصیات فیزیولوژیک گیاه دارویی اسفرزه (Plantago ovata Forssk.)

به منظور ارزیابی تأثیر تنش کم آبی و کود دامی بر عملکرد کمی، کیفی و برخی خصوصیات فیزیولوژیک گیاه داروئی اسفرزه(Plantago ovata Forssk.) آزمایشی در بهار سال 1388 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت انجام شد. آزمایش به صورت اسپیلت پلات در قالب      بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آبیاری به عنوان تیمار اصلی شامل 3 سطح آبیاری زمانی که رطوبت خاک به 75 درصد FC رسید(تنش ملایم)، آبیاری زمانی که رطوبت خاک به 50 درصد FC رسید(تنش متوسط) و آبیاری زمانی که رطوبت خاک به 25 درصد FC رسید(تنش شدید) و کود دامی به عنوان تیمار فرعی در پنج سطح شامل مقادیر0،10،20، 30  و40  تن در هکتار  بود. نتایج نشان داد اثر تنش کم آبی و کود دامی و همچنین اثر متقابل بین دو عامل فوق برعملکرد دانه به ترتیب در سطح آماری 5% و1% معنی دار بود. بالاترین عملکرد دانه با میزان 3/232 کیلوگرم در هکتار از تیمار تنش کم آبی ملایم با مصرف 20 تن کود دامی در هکتار حاصل شد. ولی اثرات این دو عامل بر میزان موسیلاژ در این گیاه معنی دار نبود. با افزایش میزان تنش کم آبی محتوای رطوبت نسبی برگ کاهش یافت. بیشترین محتوای رطوبت نسبی برگ در تیمار مصرف 40 تن کود دامی در هکتار حاصل شد. پایداری غشاء سیتوپلاسمی تحت تأثیر شدت تنش قرار گرفت و با افزایش شدت تنش از میزان پایداری غشاء سلولی کاسته شد. به استناد نتایج این تحقیق در شرایط آب و هوایی جیرفت برای حصول عملکرد بالا در زراعت اسفرزه مصرف 20 تن کود دامی در هکتار می تواند مناسب باشد.